تعریف سرعت برش در صفحه تراشی
- تعریف سرعت برش در صفحه تراشی
در صفحه تراشی دو نوع سرعت وجود دارد:یکی سرعت رفت و دیگری سرعت برگشت.
۱- سرعت رفت: مقدار راهی است که رنده در موقع رفت یعنی هنگام براده برداری بر حسب متر در هر دقیقه طی می کند،«سرعت رفت» نام دارد که با «VA » آن را نمایش می دهند:
فرمول۱:سرعت رفت
۲- سرعت برگشت: مقدار راهی است که رنده به صورت آزاد بر حسب متردر هر دقیقه طی می کند «سرعت برگشت»گویند که آن را با«VR » نمایش می دهند
فرمول۲:سرعت برگشت
لازم به تذکر است که ؛سرعت برگشت در صفحه تراش یکنواخت نبوده و مقدار آن در لحظه شروع و پایان صفر و در وسط کورس به حداکثر مقدار خود می رسد(شکل۱).از طرفی در تبدیل حرکت دورانی به خطی زاویه رفت α و برگشت β یکی نبوده ،یعنی در حرکت رفت کم و در حرکت برگشت بیشتر می باشد.
شکل ۱
- سرعت برش متوسط
سرعت برش متوسط مسافت پیموده شده در یک حرکت رفت و برگشت کشاب یا در یک کورس مضاعف در زمان رفت و برگشت می باشد که آن را با حرف «Vm » نمایش می دهند.در محاسبات کارگاهی تعداد کورس مضاعف را با n نمایش داده ،سرعت متوسط با این فرمول محاسبه می گردد:
فرمول۳:سرعت برش متوسط
Vm = سرعت متوسط بر حسب متر در دقیقه
L = طول کورس بر حسب متر
n = تعداد کورس مضاعف در دقیقه
- بررسی عوامل موثر در انتخاب سرعت برش
در انتخاب سرعت برش عواملی چند تاثیری بسزا داشته و توجه به آن موجب بهبود کار و دوام ابزار خواهد شد:
الف) جنس قطعه کار: با توجه به جنس قطعه کار ،سرعت برش انتخاب می شود و هر چه جنس کار سخت تر می گردد،براده برداری مشکل تر شده و حرارت؛یعنی هر چه جنس کار سخت تر باشد به همان نسبت سرعت برش کمتر انتخاب می گردد.
ب) جنس ابزار :هرچه جنس ابزار سخت تر باشد و بتواند در حرارتهای بالا مقاومت خود را حفظ کرده ،تحمل بیشتری در مقابل سایش داشته باشد،می توان سرعت بیشتری را انتخاب نمود.جنس ابزار با سرعت برش رابطه مستقیم دارد.
ج) دوام ابزار: منظور از دوام ابزار ،زمانی است که با رنده تیز شده بتوان براده برداری کرد و در صورت ثابت بودن سایر عوامل تعیین کننده ،هر چه سرعت برش بیشتر انتخاب گردد،دوام ابزار کمتر خواهد بود.
د) سطح مقطع براده: با افزایش سطح مقطع براده ،نیروی برش زیاد تر شده و حرارت بیشتری در روی لبه برنده ایجاد می گردد.به همین دلیل سرعت برش در خشن کاری کمتر و در پرداخت کاری بیشتر خواهد شد.
ه) انتخاب زاویه صحیح رنده: صفحه تراشی با یک رنده کند و زاویه غلط ،موجب افزایش سریع درجه حرارت و باعث از بین رفتن سختی ابزار و رنده می گردد و برای تیز کردن مجدد آن موجب اتلاف وقت می شود از این رو توصیه می شود که رنده ها صحیح و به موقع تیز شوند - بررسی جدول سرعت برش
در ستون اول افقی، جنس قطعات کار و در آخرین ستون سمت چپ عمودی جنس ابزار نوشته شده است. ملاحظه می شود هر چه درجه استحکام فولاد بیشتر باشد ،سرعت برش کمتر شده،تا جایی که وقتی درجه استحکام قطعه کار به ۸۰ St میرسد،سرعت برش از ۱۶ m/min به نصف یعنی ۸ m/min کاهش می یابد و این زمانی است که جنس رنده فولاد افزار می باشد و اگر جنس رنده فولاد تند بر در نظر گرفته شود هبا هم این قاعده به قوه خود باقی است ؛یعنی هر چه جنس کار نرم تر شود سرعت برش افزایش می یابد و هرچه جنس رنده سخت تر شود باز می توان سرعت را افزایش داد.
جدول ۱:بررسی سرعت برش
سرعت برش برای صفحه تراشی با رنده های تندبر بر حسب m/min | ||||||||
جنس کار | مقدار پیشروی بر حسب میلیمتر در هر کورس مضاعف | |||||||
۰٫۱۶ | ۰٫۲۵ | ۰٫۴ | ۰٫۶ | ۱ | ۱٫۶ | ۲٫۵ | ۴ | |
فولاد با استحکام ۳۷۰ تا ۴۲۰ N/mm2 | ۲۵ | ۲۲ | ۱۸ | ۱۴ | ۱۲ | ۱۰ | ۹ | |
فولاد با استحکام ۳۷۰ تا ۷۰۰N/mm2 | ۱۶ | ۱۲ | ۱۰ | ۸ | ۶ | ۵ | ||
فولاد آلیاژی | ۸٫۵ | ۶٫۵ | ۵ | ۴ | ۳ | |||
فولاد ریختگی | ۱۶ | ۱۲ | ۱۰ | ۸ | ۷ | ۶ | ۴٫۵ | |
چدن | ۱۲ | ۹ | ۷ | ۵٫۶ | ۵ | ۴ | ||
آلومینیوم | ۴۰ | ۳۲ | ۲۵ | ۲۰ | ۱۸ | ۱۶ |
- انتخاب تعداد کورس مضاعف
با انتخاب سرعت برش متوسط از جدول بالا (با توجه به جنس قطعه کار) و معین بودن طول کورس ،میتوان با استفاده از این فرمول تعداد کورس مضاعف را به دست آورد
فرمول۴:انتخاب تعداد کورس مضاعف
n = تعداد کورس مضاعف بر حسب H/min است.
Vm = سرعت برش بر حسب m/min
La = طول پیشرو
Lu = طول پس رو
L=L+ La+ Lu طول کورس رنده بر حسب mm
منبع:
کارگاه ساخت
فنی و حرفه ای (گروه تحصیلی مکانیک)
(رشته های ساخت و تولید- نقشه کشی عمومی)