نگهدارنده ها در قالب – قسمت اول

  • روشهای بستن اینسرتها
    ملاحظه نمودید وقتی که تصمیم گرفتیم در یک طرح قالب اینسرتهای ماهیچه و حفره بکار ببریم می بایستی این اینسرتها را در محل خود نگهداشت.با محکم جا زدن اینسرت در نگهدارنده و رعایت انطباق صحیح و مناسب بین اینسرت و محل آن در نگهدارنده در هنگام مونتاژ ،انطباق خوبی بین حفره و ماهیچه ایجاد می شود.به طور خلاصه در یک نگهدارنده باید موارد زیر را در نظر گرفت:
    ۱- می بایستی در آن یک جاساز مناسب برای قرار گرفتن اینسرت وجود داشته باشد.
    ۲- برای تثبیت اینسرت بعد از قرار گرفتن در محل خود بایستی روشی جهت بستن آن در نگهدارنده در نظر گرفت.
    ۳- نگهدارنده می بایستی استحکام کافی را برای مقاومت در برابر نیروهای اعمالی به قالب داشته باشد.
  • جنس نگهدارنده
    نگهدارنده معمولا از ورق فولادی متوسط با مشخصات BS970-O40 A15 ساخته می شود.در بعضی مواقع از جنس فولاد با کربن متوسطBS970-O80 M40 نیز استفاده میشود.برای مثال زمانی که اینسرت کوچک بوده و سطح موثر تزریق در مقایسه با سطح نشیمنگاه اینسرت بزرگ باشد فشار ایجاد شده در محفظه توسط مذاب تمایل دارد اینسرت را داخل حفره فرو برد .در این حالت استفاده از فولاد با کیفیت بهتر دارای این مزیت است که میزان فرورفتگی اینسرت در نگهدارنده کاهش می یابد.
  • انواع نگهدارنده
    انواع مختلف نگهدارنده توسط طراحان برای ساده سازی ،انطباق اینسرت و جاساز و یا ساده سازی ماشین کاری نگهدارنده ابداع شده است.پنج نوع از رایج ترین نگهدارنده ها به شرح زیر است:
    ۱– نگهدارنده یکپارچه: (شکل زیر) برای استفاده از اینسرتهای چهار گوش و دایره ای مناسب می باشد.

شکل ۱۲: نگهدارنده های یکپارچه

نگهدارنده های یکپارچه

(a ): نگهدارنده یکپارچه پایه برای اینسرتهای چهار گوش. (b ): ایجاد محل اینسرت با استفاده از یکسری شیار. (c ): نگهدارنده یکپارچه پایه برای اینسرتهای گرد.

۲– نگهدارنده لقمه ای : فقط برای استفاده از اینسرتهای چهار گوش مناسب است.
۳– نگهدارنده لقمه ای دو صفحه ای :اگرچه این نوع نگهدارنده برای هر دو نوع اینسرت چهار گوش و گرد مناسب است ولی برای اینسرتهای گرد رایج تر است.
۴– نگهدارنده قالبهای اسپلیتی:این نوع برای قالبهایی که نیاز به اسپلیت دارند مناسب است.(قالب نوع اسپلیتی).
۵– نگهدارنده صفحه ای:این نوع نگهدارنده در بعضی موارد خاص برای انسرتهای چهارگوش و گرد مناسب است.

شکل ۱۳: انواع نگهدارنده ها

 (a ):نگهدارنده لقمه ای (b ): نگهدارنده دو صفحه ای برای اینسرتهای چهارگوش (c ): نگهدارنده دو صفحه ای برای اینسرتهای گرد (d ): نگهدارنده کانال باز (e ): نگهدارنده محیطی (f ): نگهدارنده صفحه ای

(a ):نگهدارنده لقمه ای (b ): نگهدارنده دو صفحه ای برای اینسرتهای چهارگوش (c ): نگهدارنده دو صفحه ای برای اینسرتهای گرد (d ): نگهدارنده کانال باز (e ): نگهدارنده محیطی (f ): نگهدارنده صفحه ای

  • نگهدارنده یکپارچه
    ساخت این نگهدارنده با گونیا کاری یک فولاد مناسب آغاز شده و سپس در روی نگهدارنده یک جاساز به عمق مورد نیاز ماشینکاری می شود.این حفره متناسب با شکل اینسرت گرد یا چهارگوش است.
    ساخت جاساز گرد ساده تر است .با عملیات بورینگ کاری و سنگ زنی یک جاساز برای نصب اینسرت بر روی نگهدارنده ایجاد می شود.این عملیات باعث ایجاد دقت ابعادی خوب در قالب می شود.در شکل بالا(c ) نگهدارنده مناسب برای اینسرتهای گرد نشان داده شده است.اینسرتها در محل خود با پیچ های آلن از پشت بسته می شوند.
    ساخت یک جاساز مناسب برای اینسرتهای چهار گوش مشکل تر و پر هزینه تر از ساخت جاسازهای گرد است.در این حالت بلوک نگهدارنده روی یک ماشین فرز عمودی بسته شده و مانند شکل بالا با یک تیغه فرز انگشتی جاساز مورد نظر به وجود می آید.در هر حال در گوشه های جاساز اثر شعاع تیغه فرز انگشتی باقی می ماند.بنابراین بایستی حتی الامکان از یک تیغه فرز انگشتی کوچکتر استفاده نمود.به این دلیل طراح مقید است یک شعاع بزرگ در گوشه جاساز نگهدارنده برای اینکه بتوان از تیغه فرز استفاده نمود در طرح خود در نظر بگیرد،زیرا اگر شعاع کمتر انتخاب شود بایستی از تیغه فرز با قطر کوچکتر استفاده کرد که نهایتا باعث افزایش هزینه های ماشین کاری به دلیل افزایش زمان عملیات ماشین کاری می شود.گوشه های اینسرتهای چهارگوش به دلیل روش ساخت آنها تیز است و لازم است که تصمیم گرفته شود یک شکل مناسب روی هر گوشه اینسرت اعمال شود و یا اینکه در جاساز محل مناسبی برای گوشه های اینسرت ایجاد شود.اکنون هر دو روش را بررسی خواهیم کرد .در دو روش نخست اصطلاحات اینسرت و در روش دوم اصطلاحات روی جاساز نگهدارنده اعمال می شود.
  • روش اول
    ۱- یک شعاع برابر شعاع گوشه های جاساز نگهدارنده روی گوشه های تیز اینسرت اعمال می شود.در این روش دو شعاع روی یکدیگر دقیقا جفت شده و سطح قالب صاف و بدون درز است که بسیار مطلوب میباشد.اما به خاطر انطباق دقیق شعاع در گوشه های اینسرت روش پر هزینه ای است.(شکل ۱۴a ).
    ۲- در گوشه های اینسرت پخ ˚۴۵ زده شود(شکل ۱۴b ). این پخ ها از انطباق شعاعی دقیق که در روش قبل توضییح داده شد بی نیاز می کند و برای ساخت کم هزینه تر است.
    ۳- با عملیات ساده ماشین کاری می توان در گوشه های حفره یک فرورفتگی ایجاد کرد.(شکل c14 ).این روش بسیار ساده و قابل دستیابی است .با یک تیغه فرز انگشتی در گوشه های حفره به وجود آمده از تیغه فرز ماشین کاری شده و از بین می رود.(روش های ۲ و ۳ هر کدام از روش ۱ کم هزینه تر است) عیب این روش ها این است که ممکن است مواد پلاستیک در شکافهای باز فرو رود .خالی کردن این مواد به سختی امکان پذیر است.اگر مواد اضافی زیاد باشد امکان خراب شدن سطح مقابل قالب نیز وجود دارد.
    هر سه روش فوق دارای یک عیب مشترک هستند.دیواره های حفره را نمی توان عملیات سنگ زنی نمود به این دلیل عملیات دستی زیادی برای جازدن اینسرت در حفره بایستی انجام شود.
    ۴- در شکل (b-13 ) روش ماشین کاری برای ساخت یک نگهدارنده نشان داده شده است.در این روش امکان سنگ زنی دیواره های جاساز وجود دارد و همچنین اینسرتهای با گوشه های تیز را نیز می توان در داخل حفره بست.بلوک نگهدارنده ابتدا روی ماشین فرز چاک زده می شود.قسمت میانی با فرز انگشتی براده برداری می شود.یک عیب روش ۴ در استفاده از سنگ باریک نعلبکی شکل است تا از این شیارها بتواند عبور کند.در هر حال در این روش نیز عیب روش های ۲ و ۳ وجود دارد و امکان رفتن پلاستیک به داخل چاکها وجود دارد که می توان با یکسری تیغه از فولاد کم کربن این شیارها را پر نمود. اگر چه در شکلهای نشان داده شده شکل خارجی بدنه نگهدارنده ها چهارگوش است ولی می توان آنها را با شکل خارجی گرد نیز طراحی نمود.

شکل۱۴: ماشینکاری محل اینسرت در نگهدارنده با تیغه فرز انگشتی

ماشینکاری محل اینسرت

ماشینکاری محل اینسرت

شکل ۱۵: روشهای مختلف بستن اینسرت چهار گوش در نگهدارنده یکپارچه

روشهای مختلف بستن اینسرت چهار گوش

روشهای مختلف بستن اینسرت چهار گوش

ابتدای صفحه


منبع:
تئوری و عملی قالبهای تزریق پلاستیک
مولف: Menges,Mohren
مترجم: فرزاد بیغال/تحت نظر:عبدالله ولی نژاد