توسعه ایران با مدارا و سازگاری ممکن است
مهندس محسن خلیلی، رئیس هیات‌مدیره انجمن مدیران صنایع یکی از قدیمی ترین صنعتگران ایرانی که از سال ۱۳۳۰ تا امروز در فعالیت های صنعتی بوده و از نامدارترین مدیران و صاحبان صنعت بخش خصوصی ایران است. خلیلی صاحب شرکت بوتان است که در سال ۱۳۵۷ می رفت تا جزو کارخانه های مصادره‌ای شود اما او ایستاد و ثابت کرد که در راه اندازی و رشد کارخانه به هیچ مرکز سیاسی وصل نبوده و مجموعه بدهی هایش بسیار کمتر از رقم اعلام شده برای مصادره شدن است.
به این ترتیب بود که بوتان به عنوان یکی از قدیمی ترین واحدهای صنعتی پا برجا مانده است. انجمن مفاخر ملی ایران به همراه موسسه مطالعات کار، مهندس خلیلی را واجد شرایط برای تجلیل به عنوان «مفاخر ملی» تشخیص داد و در مراسمی از او تجلیل کردند.
مدل ذهنی خلیلی
سپهری، رییس موسسه کار و تامین اجتماعی درباره ویژگی های خلیلی گفت: مدل ذهنی که این صنعتگر اصیل و قدیمی برای زاد و رشد بنگاه ها و تشکل ها دارد و برمدارا و صلح بنا شده می‌تواند دستمایه و بن مایه فعالان صنعتی و مسوولان دولتی باشد. این مدل ذهنی به جای برخورد، ناامیدی و یاس و کنار کشیدن، سازگاری، امیدواری و در صحنه بودن را ترویج می‌کند. این مدل ذهنی در شرایط سخت ایران نیز پاسخ داده و خیلی توانسته است میان کارفرمایان،کارگران، بخش خصوصی و دولتی نوعی سازگاری که منافع همه حفظ شود ایجاد کند. رییس موسسه پژوهش کار و تامین اجتماعی تاکید کرد: همین اعتماد به مهندس خلیلی است که موجب می شود اوراق مشارکت انتشار یافته توسط شرکت او در کمتر از یک ساعت فروخته شود.
سپهری گفت: خطرپذیری در فعالیت اقتصادی، قدرشناسی، مناسبات اجتماعی مبتنی بر سازگاری، نوسازی ذهن و اندیشه مدیران از ویژگی‌های مهندس خلیلی است.
چرا ناسپاسی
محمد نهاوندیان، رییس اتاق ایران نیز در مراسم تجلیل از خلیلی یادآور شد: تجلیل شخصیت‌ها باید در زمان حیاتشان در جامعه ایرانی نهادینه شود.اگر می‌توانیم باید از فعالان صنعتی و افراد مفید جامعه سپاسگزاری کنیم، باید سپاس را در جامعه رواج دهیم.
نهاوندیان گفت: کار نیکو کارانه ای که خلیلی کرده است ایجاد شغل برای افرادی است تا درآمد آبرومندانه به دست آورند و این بالاترین نیکوکاری و خیر رسانی است. با اعانه دادن به جایی نمی‌رسیم و باید راهی را برویم که امثال آقای خلیلی رفته و می‌روند و آن ایجاد شغل است. به گفته نهاوندیان از ویژگی‌های خلیلی یکی هم این است که با اندیشمندان و اندیشه ورزان دوست صمیمی است و از مال و اموالش برای رشد اندیشه‌های توسعه‌ای هزینه می‌کند.
همراه سازی گردهمایی‌های گوناگون اجتماعی مثل صنعتگران با اقتصاددانان،جوانان با افراد مسن، کارگران و کارفرمایان از دیگر ویژگی‌های مهندس خلیلی است.
مدیریت خلاقانه راه گذر از تحریم‌ها
مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت در این مراسم مدیریت خلاقانه و توام با نوآوری های جدید را از راه های گذر از تحریم ها برشمرد و گفت: کاهش اتکا به منابع نفتی، توجه به بهره وری بالا با حفظ جنبه‌های حرفه ای و انسانی در عبور موفق از تحریم ها تاثیر مهمی دارد. غضنفری از وی به عنوان سرمایه بزرگ اجتماعی و فرهنگی نام برد و افزود: وی از افراد برجسته و تاثیرگذار در عرصه صنعت و مدیریت صنعتی کشور محسوب می‌شود.
وی همچنین با قدردانی از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی که این مراسم را برگزار کرده، گفت: انجمن با گسترده‌ترکردن تعریف حوزه فرهنگ، صنعت را نیز در این چرخه قرارداده است که امیدواریم این رویه ادامه پیداکند. غضنفری عنوان کرد: مهندس خلیلی نقش قابل ملاحظه‌ای در مسیرصنعتی کردن و عبور از فراز و نشیب‌های این عرصه ایفا کرده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه سخنان خود توجه به تشکل گرایی، ایجاد وحدت رویه بین فعالان اقتصادی و صنعتگران، نادیده گرفتن منافع فردی در مقابل منافع جمعی در پیش گرفتن صداقت و در نظر گرفتن مصالح کشور، خدمتگزاری به مردم را از جمله ویژگی‌های یک مدیر خلاق و برجسته برشمرد و گفت: نسل جوان نیازمند آن است که با شخصیت‌های صاحب سبک مدیریت از نزدیک آشنا شود.
از نظر وزیر صنعت، معدن و تجارت برنامه ریزان کشور می توانند با اختصاص سرفصل های آموزشی از دروس مدارس و دانشگاه روش های مدیریت شخصیت های بزرگ صنعتی کشور را به نوجوانان و جوانان معرفی کنند.
وی شناخت کامل از محیط کسب و کار و داشتن استراتژی مناسب در حوزه فعالیت های حرفه ای را مورد توجه قرار داد و افزود: تحریم‌های سختی در مسیر تولید و تجارت قرارگرفت، تحریم‌هایی که از آنها به عنوان فلج کننده یاد می‌کنند که بدون بهره گیری از مدیریت با سبک نوآورانه گذر از آنها به سختی امکان پذیر بود.
غضنفری جنبه‌های انسانی کار حرفه‌ای را ازخصوصیات افراد وارسته و درعین حال متخصص در حوزه صنعت دانست و گفت: توجه به اخلاق حرفه‌ای و انسانی، صداقت و از خود گذشتگی از جمله خصوصیات این افراد است.
وزیرصنعت، معدن و تجارت می‌گوید: افراد متخصص و حرفه‌ای علاوه براینکه در مسیر فعالیت خود نوعی روش‌های اثربخش را به همگان آموزش می‌دهند، موجب هم افزایی نیز می‌شوند.
وی در پایان گفت: تجلیل از مهندس خلیلی، تجلیل از همه مدیرانی است که برای سرافرازی کشور تلاش می‌کنند، تقدیر از همه کارگران و کارآفرینانی است که با توجه به آرمان‌های انقلاب اسلامی گام‌های سازنده بسیاری برداشته‌اند و باید آن را ارج نهاد.
سعادت جامعه و کار
مهندس خلیلی در پایان این مراسم نوشته خود را خواند که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:
زندگی من در کار و حاصل آن تولید خلاصه می‌گردد. چنانکه از ۱۲ سالگی در کارگاه کوچکم در محوطه خانه پدری با ابزاری که گردآورده بودم محصولات مختلف فلزی می‌ساختم. سلامت و سعادت جوامع در گرو کار است. آن کاری که در نهایت به تولید فکر و محصول منتهی می‌گردد. شصت سال پیش به چشم خود واقعه‌های مرتبط به ملی شدن صنعت نفت از قبیل ۲۹ اسفند، ۳۰ تیر و ۱۶ آذر و غارت خانه قهرمان ملی شدن صنعت نفت، ۲۸ مرداد و خلاصه بشر را در نور و ظلمت دیدم. در این میان درس بزرگی آموختم که مردم گرسنه و فقیر و غیر متشکل قابل اتکا نیستند و برای ساختن کشور باید فرهنگ اخلاق، تخصص و صنعت به آنان آموخت: لذا خدمت قربتا الی‌ا… را مکتب و مرام خود قرار دادم آنگاه راه و روش افزایش توان و توسعه اقتصادی و رفاه مردم راه و رسم من شد.
چهره وطن را در قالب تحول در مصرف انرژی یافتم و شرکت بوتان را تاسیس و گسترش دادیم. نهالی که اکنون به درختی تناور تبدیل شده است و صددرصد خودکفا می‌باشد و ارزش افزوده فراوان دارد و بزرگ‌ترین خدمات را به محیط زیست تقدیم کرده و می‌کند. آموختم که لزوم توسعه صنعتی و کارآفرینی دوران نهضت ملی و حوادث دهه چهل و به‌خصوص انقلاب اسلامی، که تنها راه، اتحاد و اتفاق بین آحاد جامعه، با هر عقیده و مرامی است و وحدت بین دولت و ملت نیز از این مصداق است.
نهادهایی چون «انجمن مدیران صنایع»، «کنفدراسیون صنعت ایران»، «انجمن صنفی توزیع‌کنندگان گاز مایع»، «انجمن صنایع لوازم خانگی ایران»، «انجمن دارندگان نشان استاندارد» و اتاق ایران و بلژیک را که با هدف فوق به اتفاق یاران فداکار تاسیس کردم مضافا به من آموخت که کار، اُس و اساس هستی است و بنابراین باید تشکل گرایی را با همه توان توسعه دهم تا راهی باشد برای توسعه و سعادت انسانها و نمونه آن تاسیس محک است که در آن مشارکت داشتم. وظیفه دولت را حاکمیت و کشورداری و بخش خصوصی را تصدی گری دانستم. ضمن آنکه رفیق دولتم نظرات اصلاحی خود را همیشه به دولت تقدیم داشته و می‌دارم. اقتصاد ایران در یکصدسال گذشته دولت سالار بوده که به تورم، بیکاری، پایین بودن بهره‌وری، پایین بودن پس‌انداز و سرمایه‌گذاری منتهی شده و علاج آن در تصدی‌گری بخش خصوصی خلاصه می‌شود. امروزه کارشناسان اقتصادی از بخش خصوصی سخن می‌گویند، خانه را آجرهای آن می‌سازد و فونداسیون و نقشه هم جای خود را دارد. مایکل پورتر با عنایت به فضای کسب‌وکار در بررسی ۵۲ کشور به این نتیجه رسید که بنگاه‌های اقتصادی و اقتصاد خرد باعث پیشرفت هر کشوری است که من بدون آگاهی از چنین نظریه‌ای مبلغ این دیدگاه بوده‌ام. در سقوط تلخ دکتر مصدق به این نتیجه رسیدم بامردم گرسنه وفقیر و بی‌فرهنگ هیچ جنبش اجتماعی شکل نمی گیرد و باید چسب و ملاتی که فرهنگ، اخلاق و حسن روابط است بر آن حاکمیت داشته باشد و تنها زبان، عادات مشترک و اعتقادات کفایت نمی‌کند، بلکه وسیله اتصال و انسجام آنان باید روابط اقتصادی و توسعه آن باشد. این معنا را در بیانیه صنعتگر نیز معروض داشتم و خوشحالم که چند سال قبل اشاره کرده بودم از زبان استادم دکتر غنی‌نژاد نیز شنیدم که تشکیل ملت و روابط سلامت اقتصادی و کار و تولید به رفاه و توسعه و تقلیل هزینه‌های معاملاتی می‌انجامد. آزادی مبادله کالا به همان اندازه مهم است که آزادی تبادل گفتار.
زندگی درس مهمی به من آموخت، که کارآفرین را زالو صفت می‌نامیدند و شخصا فراتر از ۲۰سال درگیر دادگاه‌های مختلف بودم. در این دوران حتی روزگارانی در بستر بیماری سرطان که با از دست دادن صدای خود روبه‌رو شدم در این روزگاران امید و در جست‌وجوی معنا بودن مرا نجات می‌داد و در آن دوران بحران به این نتیجه رسیدم که مشکل در نگاه ما است. باید الگو و رفتار و پارادایم را تغییر دهیم و انسان را محور قرار داده و رستگار شویم.
از آنجا که راه و روش و توسعه جوامع محتوم و مطلق نیست، لذا مقایسه از جمله حقوق مسلم ما است و ما صاحب حق هستیم تا پنج برنامه ریزی قبل و بعد از انقلاب خود را با کشورهای مشابه کره و ترکیه مقایسه کنیم و به رغم درآمدها و امکانات سنگین ارزی حاصله از نفت اقرار کنیم که به لحاظ رشد و توسعه به نحو نامطلوبی عقب مانده‌ایم. بنابراین با پذیرش الگوی توسعه‌ای جدید و پارادایم شیفت، استراتژی‌های نوینی را برای بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت و خدمات و تلفیق این سه بخش تدوین و در چارچوب سیاست‌های کلان، سعی در اجرایی کردن آن نمود. راه توسعه، صلح و آشتی با یکدیگر و محور این حرکت نیز تفاهم، تعامل و همدلی است.
منبع:
خبرگزاری دنیای اقتصاد
