راهگاه کش در قالب تزریق پلاستیک
- راهگاه کش
۶مانی که قالب باز می شود ضروری است که اسپرو از داخل بوش تزریق خارج شود.در قالبهای تک محفظه ای اسپرو مستقیما به قطعه تزریقی وصل می شود(شکل ۵۹).در هنگام خروج قطعه از حفره ثابت اسپرو نیز به همراه قطعه خارج می شود.در قالبهای چند محفظه ای باید از سیستم راهگاهی استفاده شود بنابراین ممکن است که اسپرو در هنگام باز شدن قالب در نیمه ثابت باقی بماند و بایستی با یک روش دستی اسپرو را از بوش تزریق خارج کرد.به دلیل اینکه خارج نمودن دستی اسپرو از قالب مطلوب نیست باید برای خارج نمودن اسپرو طرحی را به کار برد.رایجترین روشها عبارتند از:استفاده از یک پین زائده دار یا ایجاد یک گودی مناسب در روبروی اسپرو.مواد پلاستیکی که وارد زائده یا گودی می شوند،پس از منجمد شدن نیرویی برای بیرون کشیدن اسپرو از بوش تزریق اعمال می کنند.دو طرح برای خارج نمودن اسپرو وجود دارد.در طرح اول که ما آن را طرح (A) می نامیم در زیر سطح جدایش یک زائده ایجاد شده و در طرح دوم که ما آن را طرح (B) می نامیم از یک زائده در بالای سطح جدایش استفاده می شود.
- راهگاه کش نوع A
نوع ساده راهگاه کش را می توان با اعمال شیب در قسمت نافی اسپرو ایجاد کرد که در شکل زیر نشان داده شده است.
شکل ۷۰: راهگاه کش با طرح نافی مخروطی شکل
راهگاه کش با طرح نافی مخروطی شکل
دیواره های نافی به صورت مخروطی شکل است .مطابق شکل این نافی در امتداد خط مرکزی ایجاد می شود.یک پین پران ساده پشت نافی قرار گرفته و زمانی که عمل پران انجام می شود نافی را همراه با مواد سیستم تغذیه پران می کند(شکل b-70).در طرح دیگر می توان در داخل سوراخ یک یا چند ردیف شیار ایجاد کرد.بنابراین یک زائده به وجود می آید.(شکل a-71)
شکل ۷۱: راهگاه کش با طرح نافی شیاردار
راهگاه کش با طرح نافی شیاردار
مجددا از یک پین برای پران نافی استفاده می شود.اما در این حالت در هنگام پران،پین پران باعث برش مواد پلاستیک می شود.بنابراین مواد در داخل شیارها باقی می مانند.(شکل b-71).در کورس بعدی مواد پلاستیک با این مواد جوش می خورند.طرح دیگر راهگاه کش نوع A ،طرح راهگاه کش –Z شکل است.این طرح یکی از ساده ترین طرحهای راهگاه کش است.انتهای پین راهگاه کش که ما آن را راهگاه کش گوییم به صورت شکل زیر ساخته می شود.(شکل a-72).
شکل ۷۲: راهگاه کش با طرح نافی Z شکل
راهگاه کش با طرح نافی Z شکل
زمانی که قالب باز می شود این مافی Z شکل مواد را به همراه خود کشیده ودر زمان پران ،این نافی و سیستم تغذیه پران خواهد شد.در طی عمل پران که در شکل(b-72) نشان داده شده است،راهگاه کش به سمت جلو حرکت می کند و در راستای حرکت نافی و سیستم تغذیه از قالب جدا می شوند .در بعضی مواقع در این روش سیستم تغذیه به راهگاه کش می چسبد و اگر پران اتوماتیک نیاز باشد بایستی از یکسری وسایل پاک کن یا جاروب کن استفاده نمود.
- راهگاه کش نوع B
این طرح راهگاه کش بر اساس بیرون کشیدن راهگاه کش از داخل یک صفحه مانند صفحه بیرون انداز و یا یک حفره شناور است که در نتیجه سیستم تغذیه پران خواهد شد.طول رایج راهگاه کش کله قارچی در شکل زیر نشان داده شده است.
شکل ۷۳: راهگاه کش با طرح نافی سرکله قارچی
راهگاه کش با طرح نافی سرکله قارچی
شیار سر باعث ایجاد یک گیر می شود.این گیر اسپرو را به همراه خود می کشد.در طی مرحله باز شدن قالب،راهگاه کش از داخل صفحه بیرون کشیده شده و باعث می شود تا مواد پلاستیک در روی سطح سر آن بریده شود.توجه کنید که یک حلقه پلاستیکی در اطراف راهگاه کش در پایان سیکل تزریق باقی می ماند.در سیکل بعدی مواد خمیری پلاستیکی به این حلقه جوش می خورند.بنابراین مجددا راهگاه کش عمل خود را انجام می دهد.(شکل b-73).در شکل زیر (a) نوع دیگر راهگاه کش به نام راهگاه کش سر مخروطی به کار گرفته شده است که مشابه سیستم قبل است.مقدار نافی که توسط مخروط وارونه ایجاد می شود،نبایستی زیاد محکم باشد و باید بتواند اسرو و سیستم تغذیه را به همراه خود بکشد.خاصیت ارتجاعی مواد پلاستیک باعث می شود تا در زمان عقب کشیدن راهگاه کش بدون برش مواد،اسپرو از سر راهگاه کش آزاد شود(شکل b-74).
شکل ۷۴: راهگاه کش با طرح نافی سر مخروطی
راهگاه کش با طرح نافی سر مخروطی
- بوشهای راهگاه کش
در دو طرح اول که در بالا بحث شد ایجاد راهگاه با مشکلات ماشین کاری همراه است.به خصوص وقتی که صفحات قالب بزرگ باشد.معمولا زائده را در یک بوش جداگانه ایجاد می کنند و این بوش را مانند روش نصب یک ماهیچه گرد در داخل صفحه نصب می کند.یک نمونه در شکل زیر نشان داده شده است.
شکل ۷۵: بوش راهگاه کش
بوش راهگاه کش
بوشهای راهگاه کش در اندازه های استاندارد قابل دستیابی است و سازندگان قطعات استاندارد آنها را عرضه می کنند.قطر کوچک در ۶ اندازه عرضه شده است.ممکن است نتوان تمام این ۶ اندازه را از یک سازنده تهیه نمود .ابعاد استاندارد به شرح زیر است:
۴،۴٫۵،۵،۶،۶٫۵،۸ میلیمتر (۰٫۱۶،۰٫۱۸،۰٫۲۰،۰٫۲۴،۰٫۲۶،۰٫۳۲ اینچ) زاویه راس زائده ۱۰ درجه استاندارد است.اما توجه داشته باشید که بعضی از سازندگان در ابتدای سوراخ یک قسمت استوانه ای نیز در نظر می گیرند.
منبع:
طراحی قالب تزریق پلاستیک
تالیف:آر جی ویلیام پای
مترجم: مهندس اصغر رئوفی
