نگهدارنده ها در قالب – قسمت دوم

  • نگهدارنده لقمه ای
    روش دیگر برای ساخت یک نگهدارنده مناسب برای اینسرتهای چهارگوش و غلبه بر مشکلات نگهدارنده های یکپارچه استفاده از نگهدارنده لقمه ای مطابق شکل (a-14) است. حفره به صورت یک شیار در طول نگهدارنده ایجاد شده و با دو لقمه در دو انتهای شیار مسدود و فضای مناسب برای اینسرت چهارگوش ایجاد می شود.برای جلوگیری از حرکت جانبی لقمه ها ،یک خار زیر هر لقمه تعبیه شده است تا در جاساز نگهدارنده از حرکت جانبی لقمه جلوگیری نماید.این لقمه ها با پیچ های آلن بسته می شوند.مزیت این روش این است که کناره ها و کف حفره را می توان عملیات سنگ زنی نمود.همچنین دیواره های لقمه را نیز می توان سنگ زنی نمود.این بدان معنی است که انطباق اینسرت چهارگوش در محل خود ساده تر انجام خواهد شد.در هر حال این نگهدارنده به دلیل یکپارچه نبودن دیواره ها استحکام نگهدارنده نوع یکپارچه را ندارد.
    ابعاد لقمه بایستی به نحوی باشد که نسبت پهنا به عمق۳:۲ باشد.برای مثال یک حفره به عمق ۵۰ میلیمتر(۲ اینچ) بایستی دارای عرضی معادل ۷۵ میلیمتر (۳ اینچ) باشد.این موضوع ممکن است یک عیب داشته باشد و آن در زمان طراحی است که در صورت داشتن عمق زیاد اینسرت ممکن است ابعاد کلی قالب (در نمای پلان) نیز زیاد شود.
  • نگهدارنده دو صفحه ای
    این نوع نگهدارنده از دو صفحه تشکیل شده است که به نامهای صفحه قالب و صفحه پشت بند نام گذاری می شوند.صفحه قالب با ماشین کاری یک جاساز به شکل مورد نظر در یک صفحه نگهدارنده ساخته می شود. شکل(۱۴b,c) برای هر دو شکل اینسرتهای چهار گوش و گرد مناسب است .کف اینسرت روی صفحه پشت بند نگهداشته شده و صفحه پشت توسط تعدادی پیچ آلن به صفحه قالب بسته شده است.اینسرتها با روشهای رایج بسته میشوند.،این روشها عبارتند از بستن با پیچهای آلنی که از صفحه پشت عبور می کنند و یا با استفاده از لبه دار کردن اینسرت.(از این روش بیشتر استفاده می شود)
    در روش دوم بایستی یک حفره در کف جاساز در صفحه نگهدارنده ایجاد کرد.اینسرت در محل خود با صفحه پشت بند تثبیت شده است.این نوع نگهدارنده مشخصاً برای اینسرتهای کوچکی که فضای کافی برای بستن با پیچ را ندارند مناسب است.همچنین در طرح قالبهای چند محفظه ای با اینسرتهای گرد نیز کاربرد دارد.
    توجه داشته باشید که صفحه پشت بند نشیمنگاه اینسرت می باشد و برای اطمینان این صفحه سنگ زنی می شود.این صفحه بایستی ضخامت کافی داشته تا تحمل مقاومت در برابر نیروی اعمال شده در زمان تزریق را از طریق اینسرت را داشته باشد.
  • نگهدارنده ویژه قالبهای اسپلیتی
    زمانی که در طرح یک قالب استفاده از اسپلیت ها ضروری باشد،برای قفل کردن اسپلیت در جایگاه خودش نیاز به این نوع نگهدارنده ها می باشد.
    ۱– نوع کانال باز: این نوع برای اسپلیت های مستطیلی شکل استفاده شده و با ماشین کاری یک کانال در پهنای صفحه نگهدارنده ایجاد می شود.کناره های کانال دارای شیب یا زاویه ای مانند می باشد.
    ماشین کاری این نگهدارنده نسبتا ساده و سنگ زنی همه سطوح آن امکانپذیر است.کناره های شیب دار کانال در معرض سایش بوده و بنابراین معمولاً از ضخامت ضد سایش استفاده می شود.این صفحات از جنس فولاد کم کربن ساخته می شوند و با عملیات حرارتی (سمانتاسیون) مقاومت سطح را در برابر سایش افزایش می دهند.به دلیل استفاده از این صفحات می توان صفحه نگهدارنده اصلی را از جنس فولاد کم کربن انتخاب کرد.
    ۲– نوع کانال بسته: برای اسپلیت های عمیق معمولاً از نگهدارنده نوع بسته به جای نوع کانال باز استفاده می شود.این نگهدارنده با ماشین کاری یک حفره گرد شیب دار یا چهار گوش شیب دار در داخل آن به دست می آید.از نظر اقتصادی نوع گرد آن برتری دارد ولی معمولاً این نوع را فقط می توان در قالبهای تک محفظه ای بکار برد.
  • نگهدارنده صفحه ای
    اینسرت را می توان مستقیماً روی صفحه نگهدارنده نصب نمود.در این سیستم از هیچگونه تکیه گاه یا موقعیت دنده جانبی استفاده نشده و ابعاد اینسرت بایستی به شکلی باشد که مقاومت کافی را در برابر نیروهای اعمال شده در زمان تزریق داشته باشد تا از هرگونه تغییر شکل در آن جلوگیری شود.برای جلوگیری از هرگونه دررفتگی اینسرت را باید با پیچ و پین به صفحه نگهدارنده بست.عموماًاز این طرح برای تولید اولیه و محدود ،جهت آزمایش کردن طرح و قبل از اقدام به برنامه ریزی گسترده برای ابزارسازی استفاده می شود.
  • مقایسه کلی بین انواع نگهدارنده ها
    ۱در جدول زیر توانایی نسبی هر نوع نگهدارنده مشخص شده است.در این جدول به سهولت در موارد ماشین کاری ،سنگ زنی،جازدن اینسرت و استحکام نسبی اشاره شده است.دامنه اعداد از ۰ تا ۱۰ است.عدد یک بیان کننده بیشترین مشکل در ماشین کاری،سنگ زنی و جازدن اینسرت است و در بحث استحکام عدد یک بدان معنی است که قطعه ضعیف می باشد.عدد ۱۰ مشخص کننده یک مفهوم کاملاً متضاد با عدد یک است.به سادگی مشاهده می شود که تعدادی از نگهدارنده ها در بعضی از موارد مطرح شده عدد بالایی داشته و در بعضی موارد عدد پایین تری دارند.در واقع هیچ نگهدارنده ای حالت مطلوب را نداشته و دارای همه شرایط به طور کامل نمی باشد و این طراح است که با توجه به طرح خود می بایستی تصمیم بگیرد که کدامیک مناسبتر است.

جدول۱: مقایسه انواع نگهدارنده ها

نوع

شماره شکل

سهولت ماشین کاری

سهولت سنگ زنی

سهولت نصب

استحکام نسبی

۱- نگهدارنده پایه اینسرتی چهارگوش

a-14

۴

۱

۴

۱۰

۲- نگهدارنده پایه اینسرتی گرد

c-14

۸

۶

۸

۱۰

۳- نگهدارنده شیار دار

b-14

۵

۶

۶

۵

۴- نگهدارنده لقمه ای

a-14

۶

۹

۶

۶

۵- نگهدارنده دو صفحه ای اینسرتهای چهار گوش

b-14

۵

۴

۴

۸

۶- نگهدارنده دو صفحه ای اینسرتهای دایره ای

c-14

۷

۸

۸

۸

۷- نگهدارنده کانال باز

d-14

۷

۹

۷

۶

۸- نگهدارنده محیطی(دایره ای)

e-14

۸

۶

۸

۱۰

۹- نگهدارنده صفحه ای

f-14

۱۰

۱۰

۱۰

۱

ابتدای صفحه


منبع:
طراحی قالب تزریق پلاستیک
تالیف:آر جی ویلیام پای
مترجم: مهندس اصغر رئوفی